1. GIỚI THIỆU HỆ THỐNG FM-200
Hệ thống FM-200 là hệ thống chữa cháy bằng khí sạch, không dẫn điện, không phá hủy tầng ozone, không nguy hiểm cho người sử dụng; được sử dụng thay thế cho các hệ thống chữa cháy bằng Halon, CO2.
FM-200 được sử dụng để bảo vệ các khu vực đặt thiết bị điện tử viễn thông, nơi nghiêm cấm sử dụng các tác nhân dẫn điện, nơi có yêu cầu cao về an toàn của người sử dụng như:
Trung tâm dữ liệu (Data Center)
Phòng điều khiển
Kho lưu trữ, thư viện
Phòng máy phát điện, phòng biến thế
Hệ thống FM-200 được thiết kế phù hợp với các loại vật liệu sau:
Loại A: Gỗ hoặc các loại vật liệu cen-lu-lô.
Loại B: Các chất lỏng dễ cháy.
Loại C: Các loại thiết bị điện.
Hệ thống FM-200 không được để ở các khu vực có chứa những chất sau:
Pyrotechnic.
Reactive metals - sodium, potassium, magnesium, titanium, uranium và plutonium.
Metal hydrides.
Công thức hóa học
FM-200 (1,1,1,2,3,3,3 - heptafluoropropane) là một hợp chất của cacbon, fluo và hydro (CF3CHFCF3). FM-200 là loại chất khí không màu, không mùi và không dẫn điện.
Nguyên lý chữa cháy
FM-200 dập tắt đám cháy bằng sự kết hợp của các nguyên lý hóa học, vật lý để tách nhiệt khỏi đám cháy mà không tác động đến oxy và vật liệu cháy. Điều này cho phép con người có thể quan sát, thở và rời nơi có cháy một cách an toàn.
Nồng độ độc
FM-200 được đánh giá là khá nhạy cảm với các bệnh tim mạch (theo US EPA). Tuy nhiên, FM-200 được chấp nhận sử dụng trong một giới hạn (theo EPA's SNAP)
Khả năng phân hủy
Ở nhiệt độ 700°C, FM-200 sẽ tạo ra axit halogen (HF). Tuy nhiên, lượng chất phân hủy tạo thành rất nhỏ.
FM-200 sau khi phun ra ngoài không khí sẽ tồn tại khoảng 33 năm.
Tính vệ sinh
FM-200 sạch, không để lại chất thải, do đó loại trừ được chi phí vệ sinh sau khi dập tắt đám cháy và tiết kiệm thời gian khắc phục hậu quả. FM-200 không ảnh hưởng đến sắt, nhôm, đồng và các loại vật liệu khác như nhựa, cao su hay các hợp chất trong ngành điện.
2. THIẾT BỊ HỆ THỐNG FM-200
Một hệ thống FM200 bao gồm 2 chức năng: báo cháy và chữa cháy tự động. Thiết bị hệ thống FM200 được chia thành 4 phần chính:
Bình khí và các thiết bị xả khí (đầu kích hoạt xả khí, đầu phun khí, đường ống dẫn khí…)
Tủ điều khiển
Hệ thống đầu dò (khói/ nhiệt)
Hệ thống báo động (chuông báo cháy và đèn chớp & còi báo cháy)
Bình chứa khí
FM-200 được chứa trong bình thép dưới dạng lỏng với áp suất 25 bar hoặc 50 bar. Mỗi bình chứa sẽ có một đồng hồ đo áp lực, một ngõ nối vào hệ thống đường ống và hai cổng để kết nối với thiết bị kích hoạt xả khí. Kèm theo mỗi bình chứa khí là các nắp đậy an toàn và nắp bảo vệ lắp vào ngõ xả và kích của bình khi không sử dụng.
Bình khí có các chuẩn 22L, 40L, 80L, 100L, 140L, 180L đối với hệ thống 50 bar và các chuẩn 52L, 106L, 147L, 180L với hệ thống 25 bar.
Đầu kích hoạt xả khí
Đầu kích hoạt xả khí được gắn trực tiếp trên bình khí.
Có 3 loại đầu kích hoạt: loại kích hoạt tự động bằng điện/ loại kích hoạt tự động bằng khí / loại kích hoạt bằng tay.
Đầu phun
Đầu phun được sử dụng để phun khí vào vùng cần bảo vệ.
Đầu phun có hai loại, loại phun 180° và loại phun 360° với nhiều đường kính trong và kích thước lỗ phun khác nhau tùy theo vị trí sử dụng và yêu cầu thiết kế. Đầu phun làm bằng thép không gỉ.
Hệ thống đường ống dẫn khí
Hệ thống ống dẫn khí là loại ống thép đen hoặc ống thép tráng kẽm, tuân theo tiêu chuẩn ASTM 53 grade A hoặc tương đương.
Hệ thống ống dẫn khí được sơn màu đỏ.
Tủ điều khiển
Tủ điều khiển nhận tín hiệu báo cháy từ các đầu dò khói, xử lý, kích hoạt điều khiển xả khí và điều khiển hệ thống báo động.
Tủ điều khiển hoạt động dựa trên nguyên tắc phải nhận đủ tín hiệu từ 2 zone chéo đầu dò rồi mới kích hoạt hệ thống. Thời gian kích hoạt từ 5 giây đến 60 giây tùy chế độ lập trình và thời gian phun từ 8 – 10 giây tùy lượng khí được thiết kế.
Tủ điều khiển sử dụng điện áp 230VAC, dòng điện 3A và có một nguồn acquy dự phòng để cấp điện trong thời gian 24h khi xảy ra tình trạng mất điện.
Hệ thống đầu dò
Các đầu dò dùng trong hệ thống FM-200 thông thường là đầu dò khói, loại quang điện (photoelectric). Chỉ một số ứng dụng đặc biệt mới sử dụng đầu dò nhiệt.
Đầu dò khói có nhiệm vụ phát hiện khói và gửi tín hiệu báo động về tủ điều khiển. Hệ thống đầu dò khói sẽ được lắp đặt theo nguyên tắc cross - zone (2 zone chéo) để tăng hiệu quả dò khói và tránh tình trạng xả khí khi có báo cháy giả.
Chuông báo cháy và đèn chớp & còi báo cháy
Chuông báo cháy và đèn chớp & còi báo cháy loại chuyên dụng, báo động bằng âm thanh và tín hiệu trong trường hợp xảy cháy.
Chuông màu đỏ, đường kính 6”. Sử dụng điện áp 24VDC.
Đèn chớp ánh sáng trắng, tích hợp còi. Sử dụng điện áp 24VDC.
3. TIÊU CHUẨN THIẾT KẾ HỆ THỐNG FM-200
• Tiêu chuẩn thiết kế
- TCVN 2622:1995 về thiết kế PCCC cho nhà ở và công trình.
- TCVN 3890:2009 về phương tiện PCCC cho nhà ở và công trình.
- TCVN 5738:2001 về thiết kế hệ thống báo cháy tự động.
- TCVN 5760:1993 về thiết kế hệ thống chữa cháy.
- TCVN 7161-1:2009 về thiết kế hệ thống chữa cháy bằng khí.
- TCVN 7161-9:2009 về thiết kế hệ thống chữa cháy FM200 (HFC 227ea)
- Tiêu chuẩn quốc tế NFPA 2001 về thiết kế hệ thống chữa cháy bằng khí sạch.
• Yêu cầu thiết kế cơ bản
- Nồng độ khí chữa cháy tối thiểu 7.9%
- Thời gian xả khí chữa cháy phải nằm trong khoảng từ 8 giây đến 10 giây